Dagdromen heeft voordelen!
Stel jezelf de volgende vraag: Hoe vaak kies jij er bewust voor om doelloos uit het raam te staren en misschien zelfs te dagdromen? Doe je dit dagelijks? Meerdere keren per dag? Ja? Super! Nee? Niet herkenbaar? Jammer!
Het is wetenschappelijk bewezen dat dagdromen wel degelijk haar voordelen heeft. Het is namelijk een basisbehoefte van ons brein om, al is het maar eventjes, prikkelloos te mogen zijn. Ons (wakkere) brein heeft drie modi wanneer het buiten het gevoel van gevaar of stress functioneert;
- Focus modus: In deze modus activeren we ons cognitief vermogen tot haar optimale potentieel. We zitten in deze modus wanneer we ons diep concentreren op het uitvoeren van een specifieke taak en wanneer we hier onze volledige, onverdeelde aandacht aan geven. Wanneer we in optimale focus modus zijn noemt dit ook wel eens ‘flow’. Je bent zo betrokken bezig met het uitvoeren van die ene activiteit dat je je volledig verliest in tijd en ruimte.
- Flex modus: We zitten in flex modus wanneer we multiswitchen (wisselen van één taak naar een andere) of wanneer we multitasken (we zijn tegelijkertijd een cognitief intense taak aan het combineren met een meer motorische of autopiloot taak, zoals wandelen en een verhaal vertellen). In de flex modus laten we vaak onderbrekingen toe, hetzij bewust, hetzij onbewust. Soms omdat ze deel uitmaken van de type taak (bijvoorbeeld een overleg met collega’s waarbij het normaal is er dat er uitwisselingen en discussies zijn), soms omdat het net dat is wat we gaan opzoeken in dat moment (bijvoorbeeld tijdens een brainstorm oefening is het juist fijn om af te dwalen).
- Recuperatie modus: In deze modus laten we ons brein toe om te rusten. Op dat moment verwachten we geen output van ons brein, maar zijn we letterlijk aan het bijtanken om de volgende focus of flex modus aan te zetten. Deze modus activeren we wanneer we prikkelvrije pauzes nemen, wanneer we een moment inlassen van mindfulness of meditatie, of wanneer we dagdromen.
Ons brein heeft voldoende recuperatie tijd nodig, daarom is het ook van extreem belang dat we voldoende in deze ‘rustmodus’ vertoeven. Het is zelfs opportuun dat we deze momenten actief inplannen in onze agenda. Want, wat gebeurt er wanneer we ons toelaten om te dagdromen?
We nemen even een momentje waarbij we onze gedachten de vrije loop laten zonder dat we ons brein extra stimuleren, (over)prikkelen met input uit onze mailbox, onze gsm of zelfs uit gesprekken.
Hoe komt het dan dat we ons onvoldoende dagdroom tijd gunnen?
Dat heeft alles te maken met hoe ons brein werkt. Er zijn twee principes die hierin een grote rol spelen. Het eerste principe is dat het onprettig aanvoelt voor ons brein wanneer we informatie (moeten) missen. Hormonaal ervaren we een belonend gevoel wanneer we beantwoorden aan de prikkels, aan de afleidende meldingen of wanneer we betrokken worden in het gesprek dat plaatsvindt aan het koffiemachine. Omdat we van nature sociale wezens zijn, ervaren we pijn wanneer we informatie moeten missen en dus moeten loslaten. Het concept FOMO (fear of missing out) is hier rechtstreeks aan gekoppeld. Omdat zo een dopamine shot (één van de happiness hormonen) zo goed aanvoelt, wordt het snel verslavend. Het is dan erg verleidelijk om in te gaan op elke prikkel, en daardoor, een opportuniteit voor rust en recuperatie links te laten om toch eventjes die telefoon vast te pakken en op de hoogte te willen zijn van wat er gebeurt in die whatsap groep of om te klikken op die intrigerende nieuwstitel.
De neiging om zaken onafgewerkt te laten zorgt voor onrust.
We beginnen aan iets zonder dat we het volledig afwerken, waardoor het onderbewust een vorm van onrust of zelfs stress met zich kan meebrengen. Ons brein houdt van controle en afgeronde zaken. Alles wat onafgewerkt is kan worden gezien als een potentiële bedreiging voor ons brein, waardoor onafgewerkte taken als overbelasting worden ervaren. Dit maakt dat we op lege momenten verleid worden om toch ‘snel’ die ene taak verder af te werken om dichterbij het einde te komen. We ontnemen ons broodnodige rust moment en kiezen voor de minst gezonde optie voor ons brein.
Hoe gun ik mijzelf rust?
We moeten bewuster met onze tijd en keuzes omgaan. Vullen we die opnieuw in met brein-belastende taken, omdat we een urgentie voelen om productief te zijn, of kiezen we ervoor om uit het raam te staren en een ogenblik te dagdromen?
Een goede techniek om jezelf even prikkelvrije rust te gunnen is de techniek van de pen. Neem een pen vast in je hand. Leg deze op je open handpalm en focus even volledig op wat je voelt. Hoe zwaar voelt de pen aan in je hand? Probeer zonder oordeel te ervaren en te voelen. Lukt het je om de pen te voelen op je huid? Kijk naar de pen alsof het de eerste keer is dat je deze pen ziet. Wat valt je op in de kleurschakeringen, in de kleine details, kun je iets ontdekken aan deze pen dat je voordien nog nooit had gezien? Doe deze oefening gedurende één minuut elke dag. Je gunt je brein een moment van rust, om even in het hier en in het nu te zijn, zonder externe prikkels.
Hoe sneller die minuut voor jou begint aan te voelen als 20 of zelfs 15 seconden, hoe beter je jouw brein aan het trainen bent om vertraging toe te laten en het als prettig te beginnen te ervaren.
Lijkt de techniek van de pen niets voor jou? Bedenk dan even hoeveel tijd per dag je wilt spenderen in de recuperatie modus. Zorg dat je jezelf in een omgeving of situatie brengt waarin het makkelijk is om echte recuperatie tijd toe te laten en waar de verleiding om toch in flexi modus te komen minimaal wordt.
Artikel geschreven door Leïla Minten van Springbok Coaching. De informatie komt uit het Focus&Digital detox traject, een driedelig programma met tussentijdse challenges waarbij je wordt aangemoedigd om gezondere gewoontjes te kweken voor je brein en uiteindelijk voor je mentale welzijn.
Ben je getriggerd door dit onderwerp?
Neem contact op via deze link voor het Focus&Digital detox traject:
Springbok Coaching
- Mellestraat 297A
- 8501 Heule (Kortrijk)
- +32 (0)484 58 60 06
- BE 0650.718.560
- hello@springbokcoaching.be